Bạn thấy da hoặc mắt của mình bị vàng? Đừng chủ quan! Bài viết này giúp bạn hiểu rõ nguyên nhân vàng da, cách nhận biết dấu hiệu nguy hiểm và khi nào cần đi khám tiêu hóa.
1. Vàng da là gì? Vì sao bạn cần quan tâm?
Vàng da, hay còn gọi là hoàng đảm, là tình trạng da và mắt chuyển sang màu vàng, một dấu hiệu xuất hiện sớm nhất ở củng mạc mắt (lòng trắng mắt) ngả vàng nhưng thường bị bỏ qua. Thực chất, đây là “tiếng chuông cảnh báo” gan mật bạn đang gặp vấn đề.
Vàng da xuất hiện khi một chất trong máu tên là bilirubin tích tụ quá mức – thường là do gan không xử lý được hoặc đường mật bị tắc.
2. Ba nhóm nguyên nhân phổ biến gây vàng da
① Trước gan:
Xảy ra khi cơ thể sản xuất quá nhiều bilirubin – ví dụ như thiếu máu tan huyết hoặc rối loạn di truyền (hội chứng Gilbert),…
② Tại gan:
Khi gan bị tổn thương do viêm gan virus (A, B, C), rượu, thuốc, hoặc bệnh tự miễn khiến gan không xử lý được bilirubin,…
③ Sau gan:
Đường mật bị congestion – do sỏi mật, ung thư tụy, hoặc bệnh teo đường mật ở trẻ sơ sinh,…
3. Dấu hiệu vàng da không nên bỏ qua
- Mắt hoặc da ngả vàng rõ rệt
- Nước tiểu sẫm như nước trà
- Phân bạc màu hoặc có mùi lạ
- Ngứa dai dẳng, đặc biệt về đêm
- Sụt cân không lý do, mệt mỏi thường xuyên
- Trẻ sơ sinh vàng da hơn 2 tuần, kèm phân trắng
4. Khi nào cần đi khám bác sĩ?
👉 Ngay khi bạn nhận thấy mắt vàng, da vàng, hãy đến cơ sở y tế. Các xét nghiệm đơn giản như men gan, siêu âm ổ bụng, cộng hưởng từ mật tụy (MRCP: Magnetic Resonance Cholangiopancreatography) có thể giúp phát hiện bệnh sớm.
👉 Điều trị sẽ tùy nguyên nhân:
- Sỏi mật: phẫu thuật lấy sỏi, Nội soi mật tụy ngược dòng (ERCP) lấy sỏi
- Viêm gan B, C: dùng thuốc kháng virus
- Bệnh tự miễn: dùng thuốc ức chế miễn dịch
- Suy gan cấp : có thể cần ghép gan
5. Vàng da ở trẻ sơ sinh: Cần cảnh giác điều gì?
Nhiều trẻ mới sinh bị vàng da sinh lý, thường tự hết. Tuy nhiên, nếu vàng da kéo dài kèm phân bạc màu, đó có thể là dấu hiệu của bệnh teo đường mật – cần phẫu thuật sớm.
6. Lời khuyên từ chuyên gia
“Đừng đợi đến khi vàng da lan rộng toàn thân mới đi khám. Mỗi ngày chậm trễ có thể làm giảm cơ hội phục hồi gan mật của bạn.”
Hành động ngay hôm nay!
✅ Kiểm tra lại màu da, mắt, nước tiểu của bạn hoặc người thân
✅ Nếu nghi ngờ – hãy đi khám chuyên khoa Tiêu hóa sớm
✅ Chia sẻ bài viết này để mọi người cùng nâng cao nhận thức
7. Kết luận
Vàng da – vàng mắt không phải là chuyện “da dẻ” đơn giản. Đó là dấu hiệu cho thấy gan hoặc mật đang gặp nguy hiểm. Nhận biết sớm, đi khám kịp thời và điều trị đúng hướng sẽ giúp bạn hoặc người thân bảo vệ sức khỏe lâu dài.
Reference document
MedlinePlus. Jaundice (Icterus). MedlinePlus – National Library of Medicine; published June 25, 2025. Accessed December 14, 2025. https://medlineplus.gov/jaundice.html
#DấuHiệuCầnBiết #ĐừngXemThường #CảnhBáoSứcKhỏe #ĐừngChủQuan #KhámGanSớm #TưVấnSứcKhỏe #ChiaSẻĐểBảoVệGiaĐình #SốngKhỏeMỗiNgày #KiếnThứcYKhoa #VàngDa
#VàngMắt #BệnhGan #SứcKhỏeGanMật #GanKhỏe #TắcMật #ViêmGan #TeoĐườngMật #ERCP #MRCP

